Yurt Dışından Türkiye’ye Nasıl Altın Getirilir?

Altın, tarih boyunca güvenli liman olarak kabul edilen bir yatırım aracıdır. Ekonomik dalgalanmalara karşı korunmak isteyen bireyler, özellikle son yıllarda hem fiziki hem de dijital altına yönelmişlerdir. Bu kapsamda, yurt dışında yaşayan veya çifte vatandaş statüsünde olan kişilerin Türkiye’ye altın getirme talepleri de artmıştır. Ancak bu tür işlemlerin, yalnızca kişisel güvenlik açısından değil, aynı zamanda hukuki, vergisel ve idari yönleriyle de ciddi sonuçlar doğurabileceği unutulmamalıdır.

Yurt dışından Türkiye’ye altın getirmek serbest olmakla birlikte, belirli şartlar çerçevesinde gerçekleştirilebilir. Bu işlemler Gümrük Kanunu, Vergi Mevzuatı, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, MASAK düzenlemeleri ve uluslararası finansal denetim ilkeleri doğrultusunda değerlendirilir.

Altının Sınır Geçişi Ve Hukuki Durumu

Kişisel Eşya mı, Ticari Mal mı?

Altın getirme işleminde ilk ayrım, eşyanın kişisel kullanım amaçlı mı yoksa ticari amaçlı mı taşındığıdır. Bu fark, doğrudan uygulanacak mevzuatı ve vergilendirme esaslarını belirler. Genel olarak:

• 100 gram ve altı altın: Takı veya kişisel ziynet eşyası olarak değerlendirilebilir. Gümrükte çoğu zaman sözlü beyanla geçiş sağlanabilir.
• 100 gram üstü altın (özellikle külçe şeklinde): Ticari eşya olarak değerlendirilir. Bu durumda, gümrük beyannamesi düzenlenmesi ve vergisel yükümlülüklerin yerine getirilmesi zorunludur.

Gümrük Mevzuatına Göre Yasal Dayanaklar

• 4458 sayılı Gümrük Kanunu
• Gümrük Yönetmeliği
• 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
• MASAK Genel Tebliğleri
• Vergi Usul Kanunu ve Katma Değer Vergisi Kanunu
• Ticaret Bakanlığı İthalat Rejimi Kararı
• Kıymetli Madenlerin İthaline İlişkin Tebliğler

Yurt Dışından Altın Getirme Süreci

Yolcu Beraberinde Getirme

Yolcuların, yanlarında fiziki olarak altın getirmesi mümkündür. Ancak bu işlem, Türkiye’ye giriş yapılan gümrük kapısında doğru şekilde beyan edilmelidir.

Takı ve Ziynet Eşyası

Kişinin üzerindeki altın kolye, bilezik, yüzük gibi ziynet eşyaları, genel olarak kişisel kullanım kabul edilir.

Ancak aşırı miktarda, yeni ve kutulu altınlar, ticari maksatlı olarak değerlendirilebilir.

Takıların sayısı, görünümü ve miktarı bu değerlendirmeyi etkiler.

Külçe Altın

Külçe altınlar hiçbir şekilde ziynet eşyası kapsamında değerlendirilmez.

Her miktardaki külçe altın, gümrükte ticari mal kabul edilir.

Mutlaka fatura, menşe belgesi, gümrük beyannamesi ile birlikte sunulmalıdır.

Kargo veya Posta ile Getirme

Türkiye’ye altın gönderimi posta/kargo yoluyla yasaktır. 2020 sonrası Ticaret Bakanlığı düzenlemelerine göre, kıymetli madenlerin posta/kargo yoluyla taşınması yasaklı ürün kapsamındadır. Bu nedenle fiziki taşıma ancak yolcu beraberinde veya uluslararası resmi taşıma firmaları (gümüş antrepolar, banka) aracılığıyla mümkündür.

Gümrük Beyannamesi ve İşlemler

Yolcu beraberinde getirilen altınlar, Türkiye’ye girişte gümrüğe beyan edilmelidir. Beyan edilmeden getirilen kıymetli madenler:

• El konulabilir
• Geri gönderilebilir
• Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca cezai işlem uygulanabilir.

 Beyanname Hazırlığı

Altın getirilecekse, önceden gümrük müşaviri ile çalışılması tavsiye edilir. Çünkü:

• Beyanname elektronik ortamda (Ticaret Bakanlığı sisteminde) düzenlenir.
• GTİP kodu tespiti, eşya değeri, fatura ve belgeler eksiksiz girilmelidir.
• Beyanname kapsamında KDV tahakkuku yapılır.

Vergilendirme

Altın, Türkiye’de gümrük vergisinden muaftır. Yani %0 gümrük vergisi uygulanır.

Altın ithalatında KDV alınır. Şu an için oran:

• KDV Oranı: %20
• Hesaplama: [(Altın bedeli) x (%20)]

Örnek: Kişi 4 kg külçe altın getirmek istiyor.
Gram fiyatı: 2.400 TL
Toplam bedel: 4.000 x 2.400 = 9.600.000 TL
Ödenecek KDV: 9.600.000 x 0.20 = 1.920.000 TL

Ödeme

Gümrük idaresince tahakkuk ettirilir. Banka aracılığıyla ödeme yapılır. Ödeme yapılmadan mal teslim edilmez.

Beyan Dışı İşlemler

Eğer kişi altını gümrüğe beyan etmeden ülkeye sokmaya çalışırsa:

• 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca idari para cezası
• 5607 sayılı Kanun kapsamında kaçakçılık suçu
• Altının müsaderesi (el koyma)
• Gümrüklenmiş değerinin 2-3 katına kadar ceza

MASAK Bildirimi

10.000 Euro ve üzeri kıymetli eşyalar için MASAK bildirimi zorunludur. Bildirim yapılmazsa:

• Şüpheli işlem bildirimi
• Suç gelirlerinin aklanması şüphesi
• Mali soruşturma riski doğabilir

Vatandaşlık Durumu

Türkiye’ye altın getiren kişinin:

• Yerli, yabancı ya da çifte vatandaş olması,
• Bu işlemleri etkilemez.

Gümrük mevzuatı şahıs temelli değil, eşya temellidir.
Yani eşyanın niteliği, türü ve değeri esas alınır; kişinin uyrukluğu değil.

Alternatif: Nakit Transferi

Kişi fiziki altın getirmek yerine:

• Altını İsviçre’de satıp,
• Türkiye’ye döviz transferi
• Bu durumda gümrük vergisi ve KDV oluşmaz.
• Ancak bankacılık işlemleri MASAK denetimi altındadır.

Bu yöntem, daha az riskli ve vergi yükümlülüğü olmayan bir alternatiftir.

Sonuç

Yurt dışından Türkiye’ye altın getirmek mümkündür ancak birtakım mevzuat hükümleri, beyan yükümlülükleri ve vergi ödemeleri söz konusudur. Özellikle 100 gram üzeri külçe altınlar, ticari eşya kabul edilmekte ve mutlaka gümrük beyannamesi, fatura, menşe belgesi ve diğer belgelerle birlikte beyan edilmelidir. Altının değeri üzerinden %20 oranında KDV alınır; gümrük vergisi ise uygulanmaz. Beyan dışı işlemler ise hem cezai hem idari yaptırımlara tabidir. Altın getirmek isteyen herkesin gümrük müşaviriyle çalışması, belgeleri eksiksiz hazırlaması ve işlemlerini şeffaf şekilde gerçekleştirmesi büyük önem taşımaktadır.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Tuğçe ŞEN