Dış Ticaret ve Gümrük Hukuku

Gümrük malların, eşyaların ülkeye giriş ve çıkışlarının devlet tarafından kontrole tabi tutulmasıdır. Bu kontrol ile hem yasa dışı malların ülkeye girişi ve ülkeden çıkışı engellenmiş olur hem de vergiye bağlanmış olur. Gümrük, İthalat ve İhracat Hukuku malların ülkeye girerken veya çıkarken yani gümrükte yaşanılabilecek sorunların çözümünü sağlayan hukuk dalıdır.

Gümrük hukuku kapsamında gümrük vergisinden ve gümrük cezasından kaynaklanan idari uyuşmazlıkların yaşanması durumunda söz konusu uyuşmazlıkların çözümü için doğru şekilde gerçekleştirilecek hukuki işlemler ile bu uyuşmazlıklardan doğacak mağduriyet ve zararların önlenmesi mümkündür.

Gümrük Hukuku Nedir?

Uluslararası düzeyde iş yapan şirketlerin gerçekleştirmiş olduğu ticari işler nedeniyle eşya ve malların ülke sınırları içerisine girişinin veya ülkeden çıkışının denetim ve takibinin yapılabilmesi için oluşturulan hukuk dalı, gümrük hukuku olarak adlandırılmaktadır.

Gümrük Vergisi Nedir?

4458 Sayılı Gümrük Kanunu madde 3/8-a bendinde gümrük vergisi şu şekilde açıklanmıştır; “Gümrük vergileri” deyimi, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü” ifade eder. Gümrük vergisi, ülkeye giren veya ülkeden çıkan eşyaya uygulanan vergi olarak da tanımlanmaktadır.

Bu mallara uygulanacak vergi, her yıl Resmi Gazetede yayımlanan tarifeye göre belirlenmektedir. 

Gümrük Vergisi İçin Nereye Dava Açılır?

Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların nerede çözüleceği ile ilgili Gümrük Kanunu madde 242’de düzenleme mevcuttur. Bu düzenlemeye göre;

  • “Yükümlüler kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir.
  • İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir.
  • İtiraz dilekçelerinin süresi içinde yanlış makama verilmesi halinde, itiraz süresinde yapılmış sayılır ve idarece yetkili makama ulaştırılır.
  • İtirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabilir.”

Gümrük vergisi ile ilgili bir uyuşmazlık söz konusu ise, bu maddede düzenlenen usule göre idari yargıda dava açılabilir. Bahsedilen idari yargı merciinden kasıt Vergi Mahkemeleridir.

Gümrük Vergisi İtirazı Nasıl Yapılır?

Kişi kendisinden alınmak istenen gümrük vergisinin haksız olduğunu düşünüyorsa, Gümrük Kanunu madde 242’ye göre on beş gün içinde bir üst merciie veya üst mercii yoksa vergiyi kesen merciie dilekçe ile itiraz edebilir. Kendisine başvurulan idari makam otuz gün içinde başvuruyu karara bağlamak zorundadır. İlgili kanun maddesine göre, eğer başvuru yanlış idari kuruma yapıldıysa süresinde yapılmış sayılır. Başvurulan yanlış idari kurum söz konusu dilekçeyi itirazı inceleyecek makama iletir.

Gümrük Vergisi Geri Alınır Mı?

Gümrük Kanunu madde 210’a göre gümrük vergisinin geri verilmesi veya kaldırılması olanaklıdır. Bu madde hükümlerine göre:

  • “Geri verme” deyimi, ödenmiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen geri ödenmesi,
  • “Kaldırma” deyimi, henüz ödenmemiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen alınmamasına karar verilmesi, anlamına gelir.

Geri alma ve kaldırma durumu yalnızca gümrük vergilerinde değil, para cezalarında da mümkündür. Ödenmemesi gereken bir gümrük vergisi ödendiyse ilgiliye yapılan tebliğden itibaren üç yıl içerisinde gümrük müdürlüğüne başvurulması halinde ödenen bu verginin geri alınması mümkün olmaktadır.

Gümrük Vergisi Neye Göre Belirlenir?

Gümrük vergisi ticari faturada beyan edilen gönderi içeriği değerinin yanı sıra her türlü sigorta maliyeti ve taşıma maliyetinin bir yüzdesine dayalı olarak hesaplanır. Bu, Gümrük Değeri olarak bilinir. Ardından bu değer, gümrük tarife kodunun (GTIP) gümrük vergisi yüzdesiyle çarpılır.

Örneğin; ithal edilen ürünün değeri 200.000 USD, navlun 30.000 USD, sigorta 40.000 USD ise gümrük vergisi şu şekilde hesaplanır:

Ürün değeri + navlun + sigorta formülü üzerinden 200.000 + 30.000 + 40.000 olmak üzere toplam 270.000 USD olur.  Ardından bu değer ithal edilen ürünün gümrük tarife koduna ait gümrük vergisi yüzdesi ile çarpımı bize ödenecek gümrük vergisini verir.

Gümrük Müdürlüğü Cezaları Nereye Ödenir?

Gümrük işlemleri nedeniyle ödenmesi gereken gümrük vergileri ve para cezaları ticari bankalar ve kamu saymanlıkları aracılığı ile veya GÜMKART ile ödenebilir. GÜMKART, ilgili bankanın POS cihazı bulunan gümrük saymanlıklarında kullanılabilen bir ödeme aracıdır. GÜMKART’ı kullanarak yalnızca bu kartın sahibi olan firmanın gümrük beyannameleri ile ilgili gümrük vergilerinizi ödemeniz mümkündür.

Zimmet Suçlarında Ceza Avukatının Görevi

Zimmet suçu, kamu görevlisinin görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmesi olarak tanımlanabilir. Gümrük işleri de devletin denetim ve gözetiminde yapıldığı için gümrükte çalışan kamu görevlilerinin zimmetlerine mal geçirmeleri sıkça rastlanılan bir durumdur. Gümrük hukukunda zimmet suçunun işlenebilmesi nedeniyle kişilerin bu konuda uzman bir ceza avukatı ile çalışması faydalarına olacaktır.

Parada Sahtecilik, Kara Para Aklama Suçlarında Ceza Avukatı

Parada sahtecilik, memlekette veya yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üretmek, ülkeye sokmak, nakletmek, muhafaza etmek veya tedavüle koymak şeklinde işlenebilen bir suç türüdür. Uyuşturucu veya silah kaçakçılığı gibi suçlardan elde edilen paranın bankacılık işlemleriyle mali sisteme sokulmaya çalışılması karar para aklama suçu olarak açıklanır. Anılan bu suçlar, gümrük hukuku kapsamında sıkça işlenen suçlar arasındadır. Bu suçlara karışan veya bu suçlar sebebiyle mağduriyet yaşayan kişilerin profesyonel bir ceza avukatı çalışmalarında yarar vardır.

Sonuç

Dış ticaret ve gümrük hukuku, idare, vergi, ceza ve ticaret hukuku gibi birçok alan ile ilgilidir ve bu alanların detay içeren mevzuatlarıyla gümrük hukuku bakımından kaynak olarak değerlendirilir. Gümrük hukuku ile ilgili uyuşmazlık yaşayan gerçek veya tüzel kişilerin tüm bu hukuk alanlarına hâkim olup problemini çözmesi zor bir meseledir. Bu nedenle gümrük hukukuyla ilgili problem yaşayan kişilerin bu konuda uzman bir gümrük hukuku avukatı ile çalışmasında yarar bulunmaktadır.

Sık Sorulan Sorular

Gümrük Avukatı Ne İş Yapar?

Gümrük avukatı, gümrük hukukundan doğan her türlü uyuşmazlıkta kişilere hukuki meseleler hakkında danışmanlık hizmeti veren kişidir.

Türk Gümrük Hukuku Nedir?

Türk Gümrük Hukuku, Türkiye’ye hava, kara, deniz yoluyla gelen veya bu yollara çıkan mallar ile ilgili oluşan hukuk dalıdır.

Gümrük Kanunları Nelerdir?

Gümrük hukukunun temel kaynağı 4458 Sayılı Gümrük Kanunudur. Buna ek olarak Vergi Usul Kanunu Türk Ceza Kanunu ve İdari Yargılama Usul Kanunu da gümrük hukukunun kaynakları arasındadır.

Gümrük Vergisi Neye Göre Alınır?

Gümrük vergisi ticari faturada beyan edilen gönderi içeriği değerinin yanı sıra her türlü sigorta maliyeti ve taşıma maliyetinin bir yüzdesine dayalı olarak hesaplanır. Bu, Gümrük Değeri olarak bilinir. Ardından bu değer, gümrük tarife kodunun (GTIP) gümrük vergisi yüzdesiyle çarpılması sonucu elde edilir.
Başa dön tuşu