Binalarda Hasar Tespiti Nasıl Yapılır?

Deprem, sel, çığ, heyelan gibi doğal afetler sebebiyle yapılarda hasar meydana geldiyse bu zararın boyutunu ve hasarın yol açabileceği olası zararların önüne geçebilmek için hasar tespiti yapılması son derece mühimdir.

Hasar tespit, deprem, çığ, heyelan vb. afetlerden sonra mimar ve mühendis ve inşaat teknikerleri tarafından oluşturulan ekip tarafından afetin etki yarattığı çevrede yapılarda yarattığı zararın az, orta ve ağır hasar olmak üzere üç şekilde tespit edilmesi olarak tanımlanabilir.

Hasar tespit işinin uzmanı denilebilecek mühendis, mimar ve inşaat teknikerlerinden oluşan ekipler, depremin etkili olduğu çevrede zarar gören binaları gözlemleyerek ne şekilde zarar gördüğünü, yapıların kullanılabilir olup olmadığı ve hasarın hangi derecede olduğunu belirler.

Bina Hasar Tespiti Kimler Tarafından Yapılır?

Deprem sebebiyle yapılarda meydana gelen hasar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Belediyeler tarafından gerçekleştirilir. Kişiler dilerlerse deprem öncesi ve sonrası yapılarının hasar riskini veya mevcut hasarını özel hasar tespit şirketlerine de yaptırabilir.

Hasar Tespiti İçin Nereye ve Nasıl Başvuru Yapılmalıdır?

Deprem, sel, yangın gibi doğal afetler sebebiyle ev ve iş yerleri hasar gören kişiler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Belediyelerden hasar tespitinin yapılması talepte bulunabilir. Buna ek olarak depremin meydana geldiği yerlerde re’sen de hasar tespiti yapılır.

Bina Hasar Tespiti İçin Online Başvuru Yapılabilir Mi?

Deprem nedeniyle meydana gelen hasarın tespiti maksadıyla online başvuru yapılamamaktadır. Buna karşılık binaları ile ilgili hasar tespiti yapılıp yapılmadığını öğrenmek isteyen kişiler E-devlet hasar tespit sorgulama yoluyla öğrenebilirler.

Hasarlı Binalarda Uygulanacak Yaptırım ve Yönetmelikler Nelerdir?

Deprem nedeniyle meydana hasarlar sebebiyle ne tür yaptırımların uygulanacağı hasarın derecesine bağlı olarak değişmektedir.

Ağır hasarlı olarak nitelendirilen binalar mutlak suretle yıkılırlar. Bu binaların güçlendirme veya başka bir yolla yıkımdan muaf tutulmaları mümkün değildir.

Orta hasar görmüş yapıların yıkımdan kurtulmaları için bu yapılarda güçlendirme yapılması gerekmektedir. Orta hasarlı binalar güçlendirme yapılmadan kullanıma açılamaz. Az hasarlı binalar bakımından uygulanan bir yaptırım yoktur.

Hasar Çeşitleri Nelerdir?

Deprem ve diğer doğal afetlerde meydana gelen hasarlar üçe ayrılır. Bunları belirtecek olursak;

• Az hasarlı,
• Orta hasarlı,
• Ağır hasarlı.

Ağır hasar, deprem veya diğer doğal afetler sebebiyle onarılamayacak derecede hasar gören ve tekrar kullanılması mümkün olmayan yapıların hasarını tanımlar.

Orta hasar, deprem veya diğer doğal afetler sebebiyle binada meydana gelen hasar binada güçlendirme yapılarak tekrar kullanıma açılabilecek yapıların hasarını belirtmek için kullanılan kavramdır.

Az hasar ise, deprem veya diğer doğal afetler sebebiyle meydana gelen zararın yapıda oturulamayacak derecede hasar yaratmaması, zararın herhangi bir güçlendirme yapmaya ihtiyaç yaratmaması durumu olarak tanımlanır. Az hasarlı binalarda genellikle duvarlarda çatlak, sıva veya boya dökülmesi gibi zararlar oluşur.

Hasar Tespit Sorgulama Nereden Yapılır?

Deprem veya diğer doğal afetler sebebiyle yapılarında hasar meydana gelip bu hasarı tespit ettiren kişiler hasarın ne derecede olduğunu e-devlet hasar sorgulama ekranı ve https://hasartespit.csb.gov.tr/ sitesi üzerinden öğrenebilirler.

Deprem Öncesi Binanın Hasar Alma Riski Öğrenilebilir Mi?

Deprem öncesi, insanların oturdukları binaların deprem bakımından dayanıklı olup olmadıklarını öğrenmek maksadıyla risk tespiti yapması mümkündür. Bu tespitler yüksek oranla özel risk tespit şirketleri tarafından yapılır.

Buna ek olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ücretsiz olarak deprem öncesi yapılardaki risk tespiti başvuru üzerine yapılmaktadır. Bu form üzerinden başvuru yapılabilir.

Sonuç

Deprem sel, yangın, heyelan, çığ gibi doğal afetlerde mümkün olan en az hasarla kurtulmak amacıyla bu afetlerden önce gerekli tedbirlerin alınması gerekir. Binalarda risk tespitinin doğru şekilde yapılması gerekir. Yine deprem sonrası da meydana gelen hasarın tespiti ve oturulamayacak ya da güçlendirme yapılmadan oturulmaması gereken yapıların tespiti bakımından hasar tespiti mühimdir.

Sık Sorulan Sorular?

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Muzaffer TAŞ